του Δρόσου Βενετούλη
Υπάρχει σαφής συσχέτιση μεταξύ άσκησης και ανοσίας. Σε μελέτες που επικεντρώθηκαν στη σχέση ανοσίας – μεγάλης ηλικίας (65 ετών) η οποία προδιαθέτει και λοιμώξεις, αποδείχθηκαν η βελτίωση των δεικτών των ασκούμενων σε σχέση με τους υπέρβαρους και καθιστικώς διαβιούντες.
Από την άλλη η υπερβολική άσκηση μπορεί να καταστείλει το ανοσολογικό σύστημα. Το 1987 μελετήθηκαν 2311 τερματίσαντες τον Μαραθώνιο του Λος Άντζελες και βρέθηκε ότι 13% έπαθαν λοίμωξη του ανωτέρου αναπνευστικού συστήματος μία εβδομάδα μετά τον αγώνα. Άτομα που τρέχουν περισσότερο από 60 μίλια την εβδομάδα έχουν διπλάσια πιθανότητα να αρρωστήσουν. Ο λόγος είναι ότι οι ορμόνες του stress αυξάνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα και αρκετές ώρες μετά τον μαραθώνιο καταστέλλοντας ορισμένα κύτταρα – στρατιώτες του ανοσολογικού συστήματος. Όταν λοιπόν το σώμα είναι κάτω από συνθήκες stress είναι ανοικτό (ευπαθές) στις λοιμώξεις.
Προκειμένου να βελτιώσουν την απόδοση τους πολλοί υπερπροπονούνται και αναπόφευκτα οδηγούνται σε αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων. Συστήνονται ορισμένα απλά βήματα προκειμένου να προστατευθούμε:
- Αποφεύγουμε άτομα με κρυολογήματα.
- Να μην αναπνέουμε τον αέρα κοντά σε άρρωστα άτομα.
- Να πλένουμε τα χέρια μας συχνά. Ακόμη και ένα πόμολο πόρτας μπορεί να έχει ιούς σε λανθάνουσα κατάσταση στην επιφάνεια του.
- Μετά από επαφή με πάσχοντα, να αποφεύγεις να πιάνεις τη μύτη, το στόμα ή τα αυτιά σου.
- Κάνε εμβόλιο γρίπης, ιδιαίτερα αν σχεδιάζεις κάποιον μαραθώνιο μέσα στο χειμώνα.
- Πίνε άφθονα sport-drinks προ, κατά και μετά ένα αγώνα ή μια σκληρή προπόνηση.
Η αντικατάσταση με υγρά βοηθά το ανοσολογικό σύστημα. Το μυστικό φαίνεται ότι είναι στο να εμποδίζει τα επίπεδα γλυκόζης να πέφτουν, διότι είναι γνωστό ότι η πτώση της γλυκόζης προκαλεί απελευθέρωση των ορμονών του stress. Να αποφεύγεις το πνευματικό stress. Εάν στα φυσικά προστεθεί το πνευματικό stress, διπλασιάζεις τις πιθανότητες να αρρωστήσεις. Να παίρνεις μεγάλες προφυλάξεις εάν ασκείσαι έντονα σε περίοδο συναισθηματικής φόρτισης. Να χάνεις βάρος με σωστό τρόπο. Η δίαιτα καταστέλλει το ανοσολογικό σύστημα. Ιδιαίτερα αν χάσεις πολύ βάρος πολύ γρήγορα. Εάν αθλείσαι σκληρά με σκοπό να χάσεις βάρος, αυξάνεις τον κίνδυνο λοιμώξεων.
Να διατηρείς μια ισορροπημένη δίαιτα. Για να προστατεύσεις το ανοσολογικό σου σύστημα, πρόσεχε τι τρως στις περιόδους έντονης άσκησης. Να κοιμάσαι αρκετά και τις σωστές ώρες.Να κοιμάσαι τις ίδιες πάντοτε ώρες της ημέρας και αρκετές ώρες. Προσπάθησε να μην υπερπροπονείσαι. Σε περιόδους μεγάλης προπόνησης (peak) το ανοσολογικό σύστημα καταστέλλεται περισσότερο. Υπάρχει μια καθοριστική γραμμή μεταξύ προπόνησης που οδηγεί σε άριστη απόδοση και προπόνησης που οδηγεί σε βλάβη ή αρρώστια. 60 μίλια την εβδομάδα είναι ο μέσος όρος για ένα μέσο δρομέα. Εάν υπερβείς αυτό, τότε παίρνεις επί πλέον προφυλακτικά μέτρα, όπως αυτά που ελέχθησαν.
Το παρόν άρθρο είναι περίληψη της ομιλίας που εκφωνήθηκε στο Αθλητικό Συνέδριο που διοργάνωσε ο Α.Π.Σ. “ΑΠΟΛΛΩΝ” την 7η – 8η Μαρτίου 1998.
